15.2.06

Αγαπητοί μου Συνταξιδιώτες, γεια σας.

Μουσική σήματος: Τάδε έφη Ζαρατούστρα του Στράους, η εισαγωγή. Ένα μάλλον αδιάφορο έργο σα σύνολο , με μία συγκλονιστική εισαγωγή ωστόσο που σηκώνει την τρίχα καθώς γεννά στο μυαλό εικόνες κοσμογονίας.

Το θεσπέσιο βαρύτονο ισοκράτημα , τα μεγάλα τύμπανα της ορχήστρας που αρχίζουν αργά και επιταχύνουν ρυθμικά, το ξέσπασμα, η κορύφωση εγχόρδων και πνευστών και ο απόηχος του εκκλησιαστικού οργάνου....Ένα μουσικό θέμα που λατρεύτηκε όταν ο Κιούμπρικ το χρησιμοποίησε στο 2001 Space Odyssey.....Και από πάνω, μιλούσα εγώ (λίγο πριν το crescendo) .... «Στα μονοπάτια του Γαλαξία....μια εκπομπή ραδιοφωνικής φαντασίας επιστημονικής και όχι που γράφει και παρουσιάζει ο....» .

Καθώς έσβηνε το σήμα, στον απόηχό του συνήθως μίξαριζα κάποια μουσική ατμόσφαιρα και... «Γεια σας Αγαπητοί Συνταξιδιώτες...χαμηλώστε τα φώτα, καθίστε αναπαυτικά, αν έχετε ακουστικά φορέστε τα...φεύγουμε»

Κάπως έτσι, ξεκινούσαν πάντα τα Δευτεριάτικα ταξίδια.

Η πρώτη εκπομπή όμως ξεκίνησε με τη φωνή του Richard Burton από το War of Worlds , από τον Πόλεμο των Κόσμων , μια μουσική παραγωγή του Jeff Lynne στην οποία ο μεγάλος ηθοποιός έκανε την αφήγηση...και τώρα που την ξαναφέρνω στο νου μου-όσο τη θυμάμαι, ήταν ή θα πρέπει να ακούγονταν αρκετά αμήχανη και «εγκυκλοπαιδική». Και κάπως έτσι θα πρέπει να κύλησαν οι πρώτες 2-3 πρώτες εκπομπές, λίγο αμήχανες και πολύ...εγκυκλοπαιδικές. Είχα εκείνη την εποχή (ακόμα το έχω δηλαδή αλλά δεν ξέρω που το έχω βάλει) ένα απίθανο αμερικάνικο βιβλίο, το Science Fiction Encyclopedia από το οποίο καθόμουν και μετέφραζα κατεβατά για την εκπομπή.

Σιγά -σιγά, ζεσταινόμουν. Το μικρόφωνο μπροστά μου, άρχιζε να αλλάζει μορφή και να γίνεται το αυτί ενός μοναδικού και ακριβού συνομιλητή, στον οποίο ήθελα να λεω ιστορίες ψιθυριστά, να του διαβάζω ποιήματα , να του λεω παράξενα πράγματα που έμοιαζαν να «ταράζουν» την τάξη της καθημερινότητας...

Τότε , για πρώτη φορά άρχισα να αποκαλώ τους ακροατές μου –που μέσα μου δεν είχα ιδέα αν υπάρχουν- «Συνταξιδιώτες».

Είμαστε στις αρχές τις δεκαετίας του 80 και αυτή η λεξούλα, ποτέ πριν δεν είχε χρησιμοποιηθεί ξανά στο ραδιόφωνο ή στα περιοδικά. Και αν πω πως τότε ήξερα τη δυναμική που θα έδινε αυτή η λεξούλα, που λειτούργησε μαγικά, θα έλεγα μεγάλο ψέμα.

Τα Μονοπάτια, έπαψαν να είναι «ραδιόφωνο» , έγιναν ένα παράξενο σκάφος που ταξίδευε σε παραμύθια, θρύλους, σκοτεινές ιστορίες, μυστήρια κι αλλόκοτα πλάσματα. Μπήκαν στην παρέα, ο Edgar Alan Poe, o William Blake ο Baudlaire ο Σεφέρης....μπλέχτηκαν με θάρρος (θράσος;) ο Χέντριξ με τον Μότσαρτ, ήρθαν οι Κέλτες, οι Λυκάνθρωποι, οι...ιπτάμενοι δίσκοι και λογής απίθανα πράγματα, πάντα χαμηλόφωνα σχεδόν εξομολογητικά...

Μετά από 4-5 εκπομπές, δηλαδή ένα μήνα και κάτι, στο studio με περίμενε ένα «πάκο» με φακέλους. Κάπου 40-50 γράμματα ήταν και θυμάμαι σαν τώρα την αντίδρασή μου.

Πάγωσα, σχεδόν τρομοκρατήθηκα. Ήμουν σχεδόν βέβαιος πως ήταν επιτολές...διαμαρτυρίας. Είχα φτάσει στο studio αρκετά νωρίτερα όπως συνήθιζα, οπότε, έκλεισα την πόρτα , μη με δει κανένας την ώρα που θα διάβαζα....τις διαμαρτυρίες. Τόσο σίγουρος ήμουν για το ρεζιλίκι.

Μετά από δέκα λεπτά με την καρδιά μου να χτυπάει σαν ταμπούρλο της ζούγκλας και τα μάτια μου σε διάθεση βουρκώματος ρούφαγα τις επιστολές τη μία μετά την άλλη.

Όχι, κανένας τελικά δεν διαμαρτύρονταν για το αίσχος μου! Είχα μπροστά μου, γράμματα φίλων. Ανθρώπων που μόνο η τύχη δεν μας είχαν φέρει κοντά να γνωριστούμε. Χιλιάδες λέξεις, ψίθυροι διψασμένοι για όνειρο και ταξίδεμα, όλες και όλοι οδοιπόροι της νύχτας, των άστρων , των ξωτικών , των παράδοξων, όλες και όλοι ψυχές συντονισμένες με τον Edgar Allan Poe και το Raven με τις ιδιότροπες μουσικές και τους χαμηλούς τόνους.

Μετά από λίγο, ήρθε ο τεχνικός, ο ηχολήπτης. Θαρρώ πως ήταν εκείνο το βράδυ ο Δημήτρης ο Καβακόπουλος με τον οποίο ηχογραφήσαμε ίσως την πλειοψηφία των Μονοπατιών του Γαλαξία.

Τη γούσταρε την εκπομπή , όλοι οι τεχνικοί σχεδόν –κυρίως οι νέοι την έκαναν πολύ κέφι- γιατί ήταν απαιτητική και ήθελε πολλά «κόλπα». Υπήρχαν φορές, που έπαιζαν ταυτόχρονα δυο πικάπ με μουσικές, ένα τρίτο με ειδικά εφφέ και εγώ πίσω από το μικρόφωνο. Και όλα αυτά θέλανε τρελό συντονισμό. Με κάποιους ηχολήπτες, δημιουργούσαμε μαζί τις ατμόσφαιρες σε μια κατάσταση που θύμιζε jazz αυτοσχεδιασμό. Χαρακτηριστικό είναι πως πολλές φορές, μέναμε αρκετή ώρα μετά τη λήξη της βάρδιας τους, για να τελειοποιήσουμε, να κεντήσουμε τις λεπτομέρειες.

Ηχογραφούσα πάντα Δευτέρες, 5-8 λίγες ώρες πριν βγει το πρόγραμμα στον αέρα, για να έχω μια όσο γίνεται μεγαλύτερη αίσθηση ζωντάνιας. Και η αλήθεια είναι πως παρά το συχνά περίπλοκο soundtrack της εκπομπής, οι περισσότεροι νόμιζαν πως ήταν ζωντανή....

Τα γράμματα, δεν σταμάτησαν να έρχονται. Πλήθαιναν διαρκώς. Κάποια στιγμή, ζήτησα να μου στείλουν ιστορίες και ποιήματα.

Το τι ήρθε, δεν μπορώ να το περιγράψω. Αλλά, δεν έχει σημασία η ποσότητα, όσο η απρόσμενη ποιότητα πολλών παιδιών που τότε ήταν 18 και 19 και 20 και 25 –αλλά και μικρότερα, που έγραφαν πολύ ωραία πράγματα. Έχω ακόμα τα διηγήματα του Κώστα Γερογιάννη και του Θανάση Βέμπου. Ο πρώτος, παραμένει στο χώρο της επιστημονικής φαντασίας, είναι δραστήριο μέλος της Αθηναϊκής Λέσχης Ε.Φ. και ο δεύτερος πια, γνωστός συγγραφέας στον χώρο της έρευνας και του φανταστικού.

Μα και άλλοι πολλοί, με πένες αισθαντικές και καλλιεργημένες που βρήκαν ξαφνικά διέξοδο και συνομιλία. Δεν ξέρω τι απέγιναν, ελπίζω να θυμούνται πως το όνειρο σταματάει μόνο όταν σταματήσεις να ονειρεύεσαι...

Είναι αδύνατο να θυμηθώ τις εκπομπές. Ήταν πολλές. Σκόρπια, ανακαλώ στη μνήμη διάφορα. Μια φορά, που καταφέραμε με τον Δημήτρη τον Καβακόπουλο και πήραμε για ηχογράφηση το μεγάλο studio το L νομίζω , του Τρίτου προγράμματος. Είχε πιάνο και ήθελα να δοκιμάσω να κάτσω να παίξω αυτοσχεδιάζοντας έχοντας μπροστά μου αντί για παρτιτούρα, τα κείμενα της εκπομπής, τα γράμματα, τις ιστορίες. Ο Καβακόπουλος στην κονσόλα σε μεγάλα κέφια, έκανε διάφορα περίεργα, δημιουργούσε παραμορφώσεις και εφφέ και στο τέλος νόμιζες πως άκουγες ένα απίθανο synthesizer.

Εν τω μεταξύ, άρχισα να «προκαλώ» τους συνταξιδιώτες να επικοινωνήσουν μεταξύ τους. Να γνωριστούν. Να κάνουν παρέες. Ερχόντουσαν γράμματα από ολόκληρη την Ελλάδα και το χαρακτηριστικό είναι πως είχε γίνει σχεδόν κανόνας να μαζεύονται σε σπίτια για να ακούνε την εκπομπή μαζί. Τα Μονοπάτια, είχαν πάρει μια μορφή νυχτερινής συνομωσίας με κωδικό εκείνη τη λεξούλα: Συνταξιδιώτες.

Κάποια στιγμή, πολλά γράμματα ζητούσαν να γίνει μια σύναξη, μια συγκέντρωση. Να γνωριστούμε.

Ο Καβακόπουλος , ο ηχολήπτης, με έσπρωχνε και αυτός στην ιδέα. Έτσι, με τα πολλά, βρέθηκε ένα κτήριο στην οδό Νίκης στο Σύνταγμα, ένα ωραίο νεοκλασικό που τότε ήταν γιαπί λόγω συντήρησης και, ο άνθρωπος που το είχε νοικιάσει για να κάνει ένα βιβλιοπωλείο (το Compendium...το θυμάται κανείς;) ο Νίκος ο Λίγγρης , μου το παραχώρησε. Έδωσα από τον αέρα τη διεύθυνση , τη μέρα και την ώρα.

Ωραία είπα. Και τι θα κάνουμε εκεί; Σκέφτηκα λοιπόν, να στήσω μέσα στο χώρο μια εκπομπή. Να πάμε 2 πικάπ , ένα μικρόφωνο και, για όσους έρθουν , να κάνω μια εκπομπή life ...σα....συναυλία! Παλαβά πράγματα, αν σκεφτεί κανείς πως ήμαστε στα 1983 περίπου. Όλο αυτό, δεν μπορούσε βέβαια να στηθεί χωρίς...ποιον άλλο; Τον Καβακόπουλο. Έφερε τα πικάπ, τις πρίζες το μικρόφωνο. Κοντά, και ο Θανάσης ο Βέμπο με τον κολλητό του τον Κώστα τον Γερογιάννη.

Δώσαμε μεταξύ μας ένα ραντεβού στο χώρο, το ίδιο απόγευμα κατά τις 5. Το ραντεβού που είχα δώσει στον αέρα, ήταν για τις 7.

Βάλαμε κάποιους πάγκους, στήσαμε τα πικάπ το μικρόφωνο και μπόλικα...κεριά για ατμόσφαιρα και εγώ, κατά τις 6 και κάτι την κοπάνησα να πιω καφέ. Θα πρέπει να τους είχα σπάσει τα νεύρα ρωτώντας τους κάθε 5 λεπτά «....θαρθούν καμιά εικοσαριά ε; Τι λετε;» Μέσα μου πίστευα πως θα ήταν ζήτημα να έρθουν 5-6. Οπότε το ..εικοσαριά θα ήταν θρίαμβος!

Πήγα δυο δρόμους πιο πέρα, βρήκα ένα γωνιακό μαγαζί και αντί για καφέ ήπια μια μπύρα. Κατά τις 7 και 10 , βέβαιος πως θα τα εύρισκα όλα ήσυχα όπως τ άφησα, γύρισα πίσω. Κάποια στιγμή, είμαι μπροστά σε ένα κτήριο με πάρα πολύ κόσμο, με μια ουρά στο πεζοδρόμιο. Κάτι συνέβαινε εκεί σκέφθηκα προχώρησα.

Όμως, μετά από ένα λεπτό, κατάλαβα πως είχα περάσει το Compendium και γύρισα πίσω. Τότε, συνειδητοποίησα με έντρομος, πως το κτήριο που είχα δει πριν με τον κόσμο, είναι το δικό μας.

Έμεινα για ένα λεπτό εμβρόντητος να κοιτάζω. Η «εκδήλωση» θα ήταν στον δεύτερο όροφο. Άρα, είχα μπροστά μου μια ουρά που ξεκινούσε από το πεζοδρόμιο και πήγαινε μέχρι πάνω. Σκέφτηκα να φύγω. Να πάρω το λεωφορείο και να κατέβω στο Π.Φάληρο να δω τη θάλασσα. Πήρα μια βαθιά ανάσα και βούτηξα στον κόσμο.

Μεγάλη υπόθεση το ραδιόφωνο. Κανείς δεν ξέρει τη φάτσα σου! Έτσι, σπρώχνοντας κατάφερα να μπω μέσα και να ανέβω πάνω. Πολύς κόσμος. Κοίταγα με ένταση όλα αυτά τα πρόσωπα. Κορίτσια κι αγόρια από 16 μέχρι και πιο ώριμοι στα 30. Και καθώς ήμουν χαμένος ανάμεσα τους με το μάτι να γυαλίζει, ακούγεται ένα βροντερό γέλιο, γνώριμο και λεει «Άντε ρε Γιώργο και σε περιμένουμε τόση ώρα!». Ήταν ο φίλος μου ο Κώστας ο Φέρρης. Ο σκηνοθέτης. Ο μπαγάσας, δεν μου είχε πει πως θα ερχόνταν και με ...πρόδωσε στα καλά καθούμενα. Εξαφανίστηκα. Δεν ξέρω πως, γλίστρησα σαν το χέλι και πήγα δίπλα στον Καβακόπουλο στα μηχανήματα.

«Σήμα εκπομπής» του είπα. Το είχε έτοιμο, πάτησε το play. Μπήκε η γνώριμη μουσική. Ησυχία απόλυτη, δεκάδες λαμπερά πρόσωπα , σαν άστρα διάστικτα μέσα στο δωμάτιο. Αν είναι δυνατόν, είχαν προνοήσει και είχαν βάλει ηχεία και στις σκάλες....

Έκανα μια μικρή live εκπομπή, κάπου 15 λεπτά. Μετά, χάθηκα με τους συνταξιδιώτες , μιλούσαμε, μιλούσαμε, μιλούσαμε. Άρχισε να αραιώνει ο κόσμος, κατά τις 11 και 30...Με τον Φέρρη και τον Καβακόπουλο πήγαμε να φαμε στον Βρούτο, στο Λόφο του Στρέφη. Ήμουν τελείως εξουθενωμένος, ποτέ στη ζωή μου μέχρι εκείνη την ημέρα, δεν είχα μιλήσει με τόσους ανθρώπους.

Τα Μονοπάτια του Γαλαξία, δεν τα έκανα μόνος μου. Αν παρομοιάσω την εκπομπή με σκάφος, το πηδάλιο ήταν οι Συνταξιδιώτες. Αυτοί, μέσα από τα γράμματά τους, έστριβαν το διαστημόπλοιο, πότε εδώ και πότε εκεί. Πότε στο όνειρο και πότε στην κραυγή. Κραυγή για τον Κόσμο, τη Γη, τη Βία. Κάποτε, στα Μονοπάτια, ήρθε και ένα γράμμα που το υπέγραφε η «Παρέα της Θεσσαλονίκης». Με ζωγραφιές και σκίτσα και με καμιά δεκαπενταριά υπογραφές από κάτω. Αυτό, στάθηκε και η αφορμή για να ανέβω στη Θεσσαλονίκη μερικούς μήνες αργότερα, σε μια μάζωξη που έκανε την πρώτη να ωχριά κυριολεκτικά. Μια άλλη ωραία συγκέντρωση, είχε γίνει κάπου σε μια αίθουσα πίσω από την οδό Ακαδημίας η οποία έκλεισε με κιθάρες και τραγούδια στα σκαλιά του Μουσείου...

Τι ήταν αυτό που συνέβαινε λοιπόν τότε και δεν συμβαίνει σήμερα; Εύκολα θα πει κανείς πως ήταν η Ανάγκη Επικοινωνίας μέσα από τις μουσικές , μέσα από ονειρικές διαθέσεις. Μα δεν είναι το ίδιο και σήμερα; Τα Μονοπάτια του Γαλαξία τα σταμάτησα κάπου στις αρχές του 87 με δική μου πρωτοβουλία (πολλοί νόμιζαν πως με είχαν κόψει πάλι, έστελναν για μήνες επιστολές διαμαρτυρίας στην ΕΡΤ και ας είχα πει πολύ καθαρά πως ήταν δική μου απόφαση). Τα σταμάτησα γιατί κάποια στιγμή κατάλαβα πως είχα κουραστεί, πως επαναλαμβανόμουν, γιατί ήθελα να πάρω μια απόσταση. Ταυτόχρονα, την ίδια περίοδο είχε αρχίσει να φουντώνει το κίνημα-αίτημα για Ελεύθερη Ραδιοφωνία. Θυμάμαι , παρόλο που με φιλοξενούσε η Κρατική Ραδιοφωνία , είχα πει από το μικρόφωνο : « πυρπολήστε τις κεραίες...αφήστε τα κύματα ελευθέρα να φουντώσουν και να μας πλημμυρίσουν».

Λίγο πριν, ήταν η εποχή που το ΠΑΣΟΚ με τον στρατηγό Δροσογιάννη στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης είχε επιβάλλει κανονική τρομοκρατία στα Εξάρχεια. Αν είχες λίγο μακρύ μαλλί και φάτσα ασύμβατη με τα γούστα τους, δεν μπορούσες να περάσεις, οι πιθανότητες να καταλήξεις σε μια κλούβα και να τις φας χοντρά έτσι για την πλάκα τους, ήταν πολύ μεγάλες. Τα Εξάρχεια τότε, ήταν πραγματικό κύτταρο. Θεατρικές ομάδες, μουσικές μπάντες, ο Νικόλας ο Άσιμος , συζητήσεις και πολιτικές κόντρες στα καφενεία, ποιητές , ζωντάνια .Έλεγα τότε από το μικρόφωνο: «Πάρτε τις πλατείες. Φυτέψτε τις με κιθάρες και τραγούδια φλογοβόλα»

Ένιωθα πως γύρω μου υπήρχαν χιλιάδες άνθρωποι στο ίδιο μήκος κύματος. Ο κάθε ένας σαν ένα μικρό αναμμένο σπίρτο. Όλοι μαζί, μια πυρκαγιά που θα μπορούσε να φέρει τα πάνω –κάτω.

Τώρα, είναι βέβαια οι κάμερες παντού, η Vodafone που κάνει ακρόαση τα μυστικά μας, το life style και ο θόρυβος που έχει γίνει νόμος και καθεστώς.

Μα είναι έτσι; Κάτι μου λεει, πως δεν έχει αλλάξει τίποτα. Σεργιανίζω και εδώ στα δικτυακά ημερολόγια. Συναντώ τόσες ποιητικές φωνές. Τόσες φωνές νυχτερινές και βελούδινες που κοιτούν τον κόσμο με μάτια έτοιμα ακόμα για θαύματα. Μήπως τελικά δεν έχει αλλάξει τίποτα; Μήπως απλά έχει σηκωθεί περισσότερος θόρυβος και πρέπει να δυναμώσουμε και μεις τη φωνή μας;

Κάποιοι φίλοι στο προηγούμενο κείμενο, μου ζήτησαν να γράψω και για τη συνέχεια των Μονοπατιών...Ίσως, αν προκύψει μέσα από συζήτηση. Προς ώρας , θέλω να μείνω εδώ. Να πω μόνο, πως τα Μονοπάτια ξαναβγήκαν στον αέρα για μια σύντομη περίοδο στο Ιστορικό Κανάλι 15 και έκλεισαν οριστικά –για τότε- με το θάνατο του Ρούσου Κούνδουρου και το τέλος του ονείρου που ονομάσθηκε Ελεύθερη Ραδιοφωνία. Μετονομάσθηκε , σε Ιδιωτική Ραδιοφωνία και οι κανόνες του παιγνιδιού άλλαξαν.

Θα πω μόνο , έτσι για την ιστορία πως λίγο καιρό μετά που το Κανάλι 15 έγινε παρελθόν και πολλοί πήγαμε στα σπίτια μας αρνούμενοι να μπούμε στο παιγνίδι «άκου τραγουδάκι βρες τιτλάκι πάρε μπλουζάκι» με φώναξε ο Μιχάλης ο Τσαουσόπουλος, που τότε ήταν υπεύθυνος προγράμματος στον νεοσύστατο Αντένα.

Έδινε «γη και ύδωρ» που λένε, για να αρχίσω ξανά τα Μονοπάτια εκεί, σε super studio με ηλεκτρονικά keyboards στο studio, synthesizers κλπ. Ξαφνικά, έβλεπα ένα ραδιοφωνικό μου όραμα να μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Ενθουσιάστηκα. Κάναμε δυο συναντήσεις γεμάτες ιδέες και γόνιμη ανταλλαγή απόψεων, είχε συμφωνήσει σε όλα και, μια ακόμα, μοιραία.

Γενικός δερβέναγας στο ραδιόφωνο του Αντένα τότε, ο Νίκος Μαστοράκης. Ο γνωστός και μη εξαιρετέος. Μου λεει λοιπόν ο Τσαουσόπουλος:

«Μόνο που θα πρέπει, να φέρνεις κάθε φορά, τα κείμενα της εκπομπής να τα εγκρίνει ο Νίκος πρώτα».

Δεν απάντησα καν. Χαιρέτησα και έφυγα. Το ραδιόφωνο, είχε πια τελειώσει για μένα, τουλάχιστον μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 90, όταν άνοιξε ο Εν Λευκώ του Καββαθά.

Τα καράβια –φάντασμα, οι ταξιδιώτες από άλλους κόσμους, οι ήρωες του Λαβκραφτ που για πρώτη φορά από τα Μονοπάτια ακούστηκαν, τα ξωτικά της νύχτας, οι νεράιδες της Ιρλανδίας, οι σκιές και οι μαύρες γάτες , οι φασματικές μορφές, οι Θεές και οι Θεοί της Γαίας, οι άγνωστες φυλές του πλανήτη, οι αγαπημένοι μου ποιητές και μουσικοί αποσύρθηκαν από τα ερτζιανά και ο κάθε Συνταξιδιώτης πήρε το Μονοπάτι της Ανάμνησης. Που όπως ίσως υπονόησε ο anonymous σχολιαστής μου, έγιναν καύσιμο για το ταξίδι στο μέλλον.

25 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Εξαιρετικό όπως πάντα κείμενο...

Asteroceras είπε...

Ανατριχίλες - πάνω και πέρα από τον Ατλαντικό. Καλό σου βράδυ.

Ανώνυμος είπε...

...Μου λέει το δύσκολο πόνο να νιώθεις τα πανιά του καραβιού
σου φουσκωμένα από τη θύμηση και την ψυχή
σου να γίνεται τιμόνι.
Και να 'σαι μόνος, σκοτεινός μέσα στη νύχτα και ακυβέρνητος
σαν τ' άχερο στ' αλώνι.

Την πίκρα να βλέπεις τους συντρόφους σου καταποντισμένους
μέσα στα στοιχεία, σκορπισμένους: έναν-έναν.
Και πόσο παράξενα αντρειεύεσαι μιλώντας με τους πεθαμένους,
όταν δεν φτάνουν πια οι ζωντανοί που σου
απομέναν.

Μιλά... βλέπω ακόμη τα χέρια του που ξέραν να δοκιμάσουν
αν ήταν καλά σκαλισμένη στην πλώρη η γοργόνα
να μου χαρίζουν την ακύμαντη γαλάζια θάλασσα μέσα
στην καρδιά του χειμώνα...

Γιωργος Σεφερης-Πανω σ'εναν ξενο στιχο

Katerina ante portas είπε...

Kαλησπέρα, συνταξιδιώτη, στα μονοπάτια της μουσικής και της ευαισθησίας! Με αποκάλεσε πρώτος έτσι ο φίλος Markos και το βρήκα γοητευτικό!
Το κείμενο καταφέρνει να μας περνά τη μουσική επιλογή σου..

Xνούδι είπε...

Δεν έχει αλλάξει τίποτα....



(Αν η κόρη μου, που είναι μόνο 6, φτάσει να γράφει ποιήματα του Σεφέρη στα τότε διαδυκτιακά μονοπάτια και να μου τα αφιερώνει, θα έχω εκπληρώσει τον μεγαλύτερο σκοπό της ζωής μου)

Να είσαι υπερήφανος και ευτυχισμένος για το παιδί σου.

ΕΙΣΑΙ.

Καληνύχτα

hardrain είπε...

Καλημέρα φίλοι. Ηλιόλουστη και παγωμένη σήμερα η Λευκωσία. Στην πλάτη μου πάντα ο Πενταδάκτυλος με ζωγραφισμένο στην πλαγιά του το οδυνηρό σύμβολο της ντροπής και της κατοχής. Έχω μια θαυμάσια θέα από το γραφείο μου, μα αποφεύγω πάντα να την κοιτάζω.

Σε ευχαριστώ black:white

Asteroceras , τόσο κοντά και τόσο μακριά, πέρα από τον Ατλαντικό. Χαιρετισμό σε ό,τι βλέπεις , σε ό,τι χαίρεσαι, σε ότι αγγίζεις.

Κατερίνα προ των Πυλών,αν ένα κείμενο πεζό καταφέρνει να διοχετεύει το ρεύμα της μουσικής, πολύ χαίρομαι. Σημαίνει πως ακούς καλά ;-)


Χνούδι, για τη Νεφέλη, είμαι περήφανος πολύ, γιατί είναι αυτή που Είναι. Και ναι κατά τα άλλα, ίσως εδώ κολλάει καλά το ''όλα αλλάζουν και όλα τα ίδια μένουν''. Αυτό, ένα μας λεει: πως πρέπει να είμαστε αμετακίνητοι σε όλα όσα πιστέψαμε.

hardrain είπε...

Neon Dreamer,πρέπει να ήμουν λίγο πιο μικρός από σένα, γύρω στα 14 προς 15. Ένα βράδυ στο σπίτι της Ναϊάδων στο Φάληρο, στο δωμάτιό μου άνοιξα μια Ποιητική ανθολογία.Η ματιά μου, έπεσε πάνω σε έναν παράξενο τίτλο : Παντούμ. Του Γιώργου Σεφέρη. Άρχισα να το διαβάζω από περιέργεια, αλλά μετά από την πρώτη στροφή, κυριολεκτικά με έστειλε στους ουρανούς. Την αναστάτωση που ένιωσα, μόνο με κεραυνοβόλο Έρωτα μπορώ να την παρομοιάσω. Την επόμενη μέρα, πήγα και αγόρασα τα Ποιήματα του Σεφέρη, ένα μπλε χοντρόδετο βιβλίο-το έχεις δει- το οποίο δεν αποχωρίστηκα ποτέ μου μέχρι σήμερα.Το Παντούμ, άνοιξε για μένα τις μυστικές πύλες της Ποίησης και ο Σεφέρης έγινε για πάντα ο αγαπημένος μου Ποιητής.

Είναι ένα από τα όχι πολλά Ποιήματα του Σεφέρη με φανερό μέτρο.

''Παντούμ''είναι λέξη από τη...Μαλαισία και σημαίνει πως το Ποίημα μπορεί να αποτελείται από απροσδιόριστο αριθμό τετράστιχων στροφών και σταυρωτές ομοιοκαταληξίες.

Ο δεύτερος και ο τέταρτος κάθε στροφής γίνονται ο πρώτος και ο τέταρτος στίχος της επόμενης.

Στην τελευταία τετράστιχη στροφή ο τέταρτος στίχος πρέπει να είναι ίδιος με τον πρώτο της αρχικής.

Δεν υπάρχει περιορισμός στον αριθμό των στροφών.

Στην Ευρώπη, το έφερε και το καθιέρωσε ο Β.Ουγκώ.

Αχμ...διάλεξη κάνω πρωί πρωί; lol!

Στο αφιερώνω λοιπόν Νεφέλη μου:




Τ' αστέρια κρατούν έναν κόσμο δικό τους
στο πέλαγο σέρνουν φωτιές τα καράβια
ψυχή μου λυτρώσου απ' τον κρίκο του σκότους
πικρή, φλογισμένη που δέεσαι με ευλάβεια.

Στο πέλαγο σέρνουν φωτιές τα καράβια
η νύχτα στενεύει και στέκει σαν ξένη
πικρή, φλογισμένη που δέεσαι με ευλάβεια
ψυχή μου γνωρίζεις ποιός νόμος σε δένει.

Η νύχτα στενεύει και στέκει σαν ξένη
στο μαύρο μετάξι τα φώτα έχουν σβήσει
ψυχή μου γνωρίζεις ποιός νόμος σε δένει
και τι θα σου μείνει και τι θα σ' αφήσει.

Στο μαύρο μετάξι τα φώτα έχουν σβήσει
ακούγουνται μόνο του χρόνου τα σείστρα
και τι θα σου μείνει και τι θα σ' αφήσει
αν τύχει κι αστράψει βουβή πολεμίστρα.

Ακούγονται μόνο του χρόνου τα σείστρα
μετάλλινη στήλη στου πόνου την άκρη
αν τύχει κι αστράψει η βουβή πολεμίστρα
ούτε όνειρο θα 'βρεις να δώσει ένα δάκρυ.

Μετάλλινη στήλη στου πόνου την άκρη
ψηλώνει η στιγμή σα μετέωρο λεπίδι
ούτε όνειρο θα 'βρεις να δώσει ένα δάκρυ
στο πλήθος σου το άυλο που σφίγγει σα φίδι.

Ψηλώνει η στιγμή σα μετέωρο λεπίδι
σαν τι να προσμένει να πέσει η γαλήνη;
στο πλήθος σου το άϋλο που σφίγγει σαν φίδι
δεν είναι ο ουρανός μηδέ αγγέλου ευφροσύνη.

Σαν τι να προσμένει να πέσει η γαλήνη;
Σ' ανθρώπους κλειστούς που μετρούν τον καημό τους
δεν είναι ουρανός μηδέ αγγέλου ευφροσύνη
τ' αστέρια κρατούν έναν κόσμο δικό τους


Το έχω διαβάσει πάμπολλες φορές από τις εκπομπές μου....

χχχχχχχχχχχχχχχχχ :-)

Ανώνυμος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
Ανώνυμος είπε...

Τι ωραίο κείμενο!Μου άρεσε πιο πολύ η σιγουριά σου κάθε φορά πως για κακό σε θέλανε ή πως ελάχιστοι θα εμφανιστούν.Αυτή η αβεβαιότητα που νοιώθουμε μέσα μας είναι αυτή που μας κρατά συνεχώς σε εγρήγορση.

Με έκανες και γέλασα με το:

Ακου τραγουδάκι,βρες τιτλάκι,πάρε μπλουζάκι :)
Πολυ καλό!


Αλήθεια που πήγαν όλες αυτές οι ψυχές που περίμεναν αναμμένα σπίρτα;Που στο καλό εχουν όλοι κρυφτεί;Γιατί τα πράγματα φαίνονται διαφορετικά;Τι μας καίει;

Αναφέρεις το βιβλιοπωλείο Compendium στη Νίκης (αν θυμάμαι καλα την οδο) στο Σύνταγμα πολύ πιο παλιά απ'οτι το θυμάμαι εγώ.Το θυμάμαι το 1991 περιπου.Ημουν φοιτήτρια στο αγγλικό τμήμα και το βιβλιοπωλείο αυτό ήταν στέκι τότε των φοιτητών της αγγλικής.Το αγαπημένο μου,έχω κρατήσει και την κάρτα του.


(πολύ καλά έκανες που δε δέχθηκες να σε εγκρίνει ο μαστοράκης.Σου βγάζω το καπέλο)

hardrain είπε...

Μεαγλώνουμε Regina και η φλόγα, μπαίνει στο καντήλι για να μη σβήσει...ίσως έτσι να μπορεί να γίνει Έργο. Πάντως σίγουρα δεν μπορεί να ενωθεί με τις άλλες. Εκτός, αν όλοι τις μετατρέψουμε σε Έργο. Τότε, θα τους πάρει και θα τους σηκώσει. Γίνεται; Δεν ξέρω.

Katerina ante portas είπε...

Δεν ξέρω αν διαθέτω ..αυτί φίλε μου αλλα φαντασία σίγουρα!;)

Σεφέρης, έ?..

Ανώνυμος είπε...

Χαιρετώ τους συνταξιδιώτες..

Για μένα η φωνή του Γιώργου και τα ταξίδια μας στα Μονοπατια του Γαλαξία ήταν το μαγικό παράθυρο της εφηβίας σε κόσμους αλλοτινούς και μαγικούς. Παρότι ήμουν τότε ακόμα στο σχολείο, με την Δευτέρα το βράδυ να υποδέχεται το πρωινό ξύπνημα της Τρίτης, το ραδιόφωνο ήταν από νωρίς συντονισμένο στο Πρώτο Πρόγραμμα λίγο πριν τα μεσάνυχτα. Το μικρό συνωμοτικό μυστικό μου από τους γονείς για ξενύχτια ανεπίτρεπτα στα 12-13-14...

Η εισαγωγή, ακριβώς όπως την περιέγραψε ο Γιώργος, με πέρναγε αμέσως σε νέους κόσμους. Κάθε φορά, με πολύ ενδιαφέρον περίμενα να ακούσω την θεματολογια της εκπομπής.

Ως ποιο πεζός άνθρωπος, δεν "τρελαινόμουν" για τα ποιητικά, με εξαίρεση ίσως τον Poe και τα ..μεταφυσικά, αλλά και την χροιά που τους έδινε η ψιθυριστή φωνή που τα διάβαζε, ή αργότερα τα οικολογικά θέματα, που επίσης δεν ήταν από τα αγαπημένα μου..

Αλλά, ακόμα θυμάμαι να προσπαθώ να συγκρατήσω μέσα στην νύχτα, συγγραφείς και ονόματα από διηγήματα και αποσπάσματα που μας διάβαζες, πραγματικά ταξίδια σε διάστημα, σκάφη, νεραιδοπηγές, τόπους μαγικούς..

Οπως σου έχω πει, όταν αγαπάω κάτι πολύ, μένει βαθιά στο μυαλό μου μέσα σε ένα γλυκό συννεφάκι, που κάνει την ανάμνηση ακόμα πιο γλυκιά και ονειρική και ίσως λιγότερο συγκεκριμένη. Οπότε, δεν θυμάμαι συγκεκριμένες εκπομπές ή περιστατικά..

Θα θυμάμαι όμως για πάντα την δύσκολη "φάση" της πρώτης μου περιοδου στην πρωτεύουσα, όπου είχα κάνει ορμητήριο το πατάρι του δωματίου μου, με μοναδική συντροφιά ένα ηχείο του ραδιοφώνου, και τον σπάγγο που τράβαγε την πρίζα όταν έλεγες καληνύχτα, για να σιωπίσει το ηχείο και μείνω για άλλο ένα ξημέρωμα με την μοναδική γεύση των Μονοπατιών και την γλυκιά προσμονή μέχρι τα επόμενα..

σε ευχαριστώ που μου έδωσες μια εκπομπή, για να μπορώ να απαντώ στο ερώτημα.. "Αγαπημένη εκπομπή ραδιοφώνου"..! ;-)

hardrain είπε...

subatomic, στα links που έχω, δεξιά στη σελίδα μου υπάρχει ο Astra, το ραδιόφωνο από το οποίο βγαίνουν τα Μονοπάτια, στη σημερινή τους ζωντανή μορφή.Υπάρχουν πολλοί φίλοι που ακούνε κάθε Δευτέρα, μέσω του υπολογιστή τους...

Μηνά...η επίσκεψή σου στο δικτυακό μου λημέρι, με χαροποιεί, κι ακόμα πιο πολύ τα λόγια σου βέβαια. Όπως και να το κάνουμε, είσαι καθαρόαιμος ραδιοφωνατζής και έχει τη σημασία του και αυτό.

Σ ευχαριστώ για τη...βίζιτα! ;-)

Ανώνυμος είπε...

Τα Μονοπάτια μπήκαν στη ζωή μου ξαφνικά, μία νύχτα του Ιουλίου ή Αυγούστου του 1984, στο χωριό μου στην Ηλεία όπου έκανα διακοπές με τους γονείς μου. 16 (και μισό) τότε, και κλασσικός απόβλητος «αιθεροβάμων», «έπεσα» πάνω στη συχνότητά τους τυχαία. Και εκεί έμεινα όσο κράτησαν τόσο τα πρώτα Μονοπάτια, όσο και οι επόμενες ενσαρκώσεις τους. Υποθέτω ότι η απίστευτη συντροφικότητα που αναδυόταν από τα ερτζιανά, σε συνδυασμό με τον πλούτο των ερεθισμάτων (τόσο σε επίπεδο κειμένων, όσο και μουσικής – εκ των ουκ άνευ, όπως και τώρα), αποτέλεσαν για μένα ένα είδος μύησης. Εκείνη την πρώτη φορα τη θυμάμαι ακόμα – υποθέτω όπως θυμάται κανείς τον πρώτο του έρωτα [και ναι, η σχέση μου με τα Μονοπάτια ήταν σαφέστατα ερωτική – με έναν τρόπο εντελώς εφηβικό και εντελώς Συμπαντικό συνάμα]. Θυμάμαι τη σχεδόν κατανυκτική πρώτη εμπειρία που σε καθηλώνει, την αίσθηση ότι έχεις έρθει σε επαφή με κάτι σημαντικό… Όπως θυμάμαι τη συνάντηση στο (ακόμα γιαπί) Compendium (Γενάρης του 85, αν θυμάμαι καλά), τα κεριά (ο χώρος νομίζω δεν είχε ηλεκτρικό ακόμα), τη δίψα για έκφραση – και όλη εκείνη την Αγάπη...

Οι Δευτέρες έγιναν ιεροτελεστίες. Αρχιερέας ο Γιώργος, σε ένα ρόλο που χρόνια μετά συνειδητοποιώ ότι ίσως αποτέλεσε μυστήριο ακόμα και για τον ίδιο. Ίσως γι’ αυτό, εγώ τουλάχιστον, είχα την αίσθηση ότι μετείχα σε κάτι που με ξεπερνούσε: επιστημονική φαντασία, μυστικισμός, απόκρυφο – και ένα συλλογικό ασυνείδητο να μεταλαμβάνει των Αρχετύπων της αντικουλτούρας και να συνειδητοποιείται…. Κείμενα άγνωστα, πρωτόγνωρα, δεμένα με μουσικές εξώκοσμες (θυμάται κανείς το Elemental 7;), ροκ, αντικουλτούρα, οικολογία και ποίηση – Η πλανητικότητα εν τη γεννέσει της. Και μαζί έρωτας, επικοινωνία, αντίσταση, (επ)Ανάσταση. Θάλασσα και Γη και Ουρανός. Και φυσικά εσωτερική Φωτιά.

Θυμάμαι με περηφάνια ότι 1 περίπου χρόνο αργότερα (αρχές ‘86) ήμουν ο πρώτος που έδωσε στο Γιώργο τα καλά νέα: οι αναγνώστες του (τότε) Ποπ και Ροκ είχαν τιμήσει τα Μονοπάτια, δίνοντάς τους τη θέση της 5ης καλύτερης εκπομπής στο δημοψήφισμα για την προηγούμενη χρονιά. Για μένα, το να μεταφέρω αυτά τα νέα ήταν μία (ελάχιστη) ανταπόδοση για τη μαγεία των δευτερόβραδων.

Τα Μονοπάτια ήταν μία Κοινότητα. Και είμαι περήφανος που υπήρξα μέρος της (incidentally, οι κοινότητες δεν πεθαίνουν, μεταλλάσσονται, σκορπίζονται, σαν τη σκόνη των νεκρών, κι έτσι γίνονται τα δομικά στοιχεία των σωμάτων των επομένων. Η Θάλασσα αυτή δεν είναι ποτέ η ίδια…).

Δημήτρης

ΥΓ. Πάντα υπήρχε synchronicity με τα Μονοπάτια. Ακόμα και οι ατάκες των τραγουδιών στα πλατό έμπαιναν τη στιγμή που έπρεπε, για να μεταδώσουν ή να επιβεβαιώσουν/επικυρώσουν ό,τι γινόταν. Όμως, τι θα λέγατε αν σας έλεγα ότι αυτό συνεχίζεται; Καθώς έγραφα τα παραπάνω (στη δουλειά, στο περιοδικό…), έρχεται συνάδελφος και μου πετάει την εξής ερώτηση: «γράφω για μια παράσταση. Βρες μου, σε παρακαλώ, μια λέξη να συμπληρώνει τη φράση: “ο dj τάδε [……..] σε ΜΟΥΣΙΚΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ”…. Είπατε τίποτα, αγαπητοί συνταξιδιώτες……..;

Η συμπληρωματική λέξη δική σας…

Ανώνυμος είπε...

Πότε και που μπορώ να σε ακούσω;

herinna/ είπε...

Αν απαντήσεις στη regina, θα μάθω κι εγώ. Σ'έχω ακούσει παλιά, δεν έχω χρόνο για ραδιόφωνο αλλά αν ξέρω το πότε και που μάλλον θα το ψάξω.

hardrain είπε...

Το είχε γράψει ο Μαύρος Γάτος , στο προηγούμενο θαρρώ...

Λοιπόν, πάνω στα links υπάρχει το Astra- είναι ο σταθμός με τον οποίο συνεργάζομαι εδώ και 4 σχεδόν χρόνια στην Κύπρο. Από το site του μπορεί κανείς να ακούσει την εκπομπή...

Χμ...κάποια στιγμή άλλη, ίσως αξίζει τον κόπο να κουβεντιάσουμε για αυτό το συγκεκριμένο ραδιόφωνο, που φιλοξενεί και Ποίηση και εκπομπές Λόγου και καλές μουσικές και ταυτόχρονα είναι ένας από τους 3 πρώτους σταθμούς της Κύπρου. Και μάλιστα, ανέβασε την ακροαματικότητά του, όταν έκανε αυτή τη στροφή....

Χρωστάω κάποιες απαντήσεις σε υπέροχα σχόλια πιο πάνω, μόλις βρω λίγο άνετο χρόνο...

Ανώνυμος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
Ανώνυμος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
Μαύρος Γάτος είπε...

Καλησπέρα Γιώργο! Το ιστορικό των Μονοπατιών πολύ ενδιαφέρον, το παρόν τους και το μέλλον τους ακόμα πιό ενδιαφέρον...

όπως είπε και ο Δύων Ανατέλλων, για ώρες και μέρες κοιτάξτε σχόλιό μου στο αμέσως προηγούμενο δημοσίευμά του.

Καλό βράδυ σε όλους

(ρε παιδιά έχω παραισθήσεις; νομίζω ότι άκουσα την φωνή του Σαλτάρω στο κενό Σ;)

Ανώνυμος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
Ανώνυμος είπε...

Για ωρα ,ημερα και ονομα εκπομπης θα μάθουμε;

Μαύρος Γάτος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
hardrain είπε...

Αναρωτιέμαι αν θα επαναφέρω πλήρες moderation στη σελίδα.Γιατί θα πρέπει να έχω διάθεση να βλέπω τις βλακείες του κάθε ένα;Χάριν...δημοκρατίας;

hardrain είπε...

Δευτέρα...κάθε Δευτέρα 10 με 12 το βράδυ....