7.3.06

Κύπρος Χαλκού


Άλλο είχα σκοπό να ανεβάσω σήμερα, σε άλλο τελικά κατέληξα.

Μια επίσκεψη στο ήσυχο μα πλημμυρισμένο ουσία blog της εκ Κύπρου Παραγράφου (βλέπε σχετικό δεσμό δίπλα) με υποχρέωσε σε μια μικρή στροφή ώστε να συνομιλήσω με όσα μου δημιούργησε η ανάγνωση εκεί.

Ανέσυρα το Κύπρος Χαλκού, γραμμένο το 1988 στο Λονδίνο.

Είναι από τα λίγα που θυμάμαι πως ακριβώς το έγραψα. Την ημέρα, την ώρα, τις συνθήκες.

Ο αδελφός μου έλειπε στην Ελλάδα και είχα παει με το ποδήλατο στο σπίτι του να δω –όπως είχαμε συμφωνήσει, αν ήταν όλα εν τάξει.

Γκρίζο κυριακάτικο μεσημέρι, ψιλή βροχή κι αφού έφαγα τα σουβλάκια που είχα αγοράσει καθ οδόν από τη Garrat Lane κάθισα στο πιάνο, έτσι, χωρίς κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό μου, με μία πολύ ήσυχη και εσωτερική διάθεση.

Σκόρπιες νότες, ένα ντο, ένα λα ένα φα, μια συγχορδία λα μινόρε και μια στροφή ματζόρε σε ντο και, αίφνης άρχισα να απαγγέλλω το ποίημα σα να το διάβαζα από κάποιο αόρατο χαρτί.

Κουβάλαγα πάντα μαζί μου ένα πρόχειρο τετράδιο, βρήκα κι ένα μολύβι και με αγωνία μην ξεχάσω, άρχισα να γράφω.

Βγήκε μονομιάς και, είναι από τα ελάχιστα που έμειναν σχεδόν απαράλλαχτα μέχρι την τελική μορφή που εκδόθηκε σε βιβλίο χρόνια αργότερα.

Συνήθως, κάθε τι μέχρι να πω «μέχρις εδώ» το γράφω και το ξαναγράφω πολλές φορές.

Άλλωστε το χτίσιμο στη γραφή, είναι ακόμα πιο μεγάλη ηδονή από την «έμπνευση», την «αποκάλυψη».

Γεννήθηκα στην Κύπρο, μα έζησα ελάχιστα εκεί, μιας που και οι γονείς, περαστικοί βρέθηκαν στο νησί στην περιπλάνηση της διασποράς:

Αλεξάνδρεια, Κύπρος, Ελλάδα με μια ενδιάμεση στάση στη Βρετανία.

Και τα μόνα που θυμόμουν , ήταν το εκτυφλωτικό φως , η μυρουδιά του φρέσκου αγγουριού που έκοβε η μητέρα στη κουζίνα , οι κότες στην πίσω αυλή , κάποιες γεύσεις κι ελάχιστες αισθήσεις.

Όπως έγραφα στα Μυστήρια της Ναϊάδων, όταν με ρωτούν πούθε είμαι, απαντώ «από την οδό Ναϊάδων στο Παλαιό Φάληρο».

Ωστόσο, το σπίτι της Νικοδήμου Μυλωνά στη Λευκωσία, είναι εκεί, ίδιο και απαράλλακτο με κάποιους άλλους να μένουν εντός του. Ή μάλλον, να συγκατοικούν εκεί εν αγνοία τους, με τα στοιχειά της μνήμης μου.

Στο δρόμο, το φως παραμένει το ίδιο: Αλύπητο στις σκιές, που τις εξαφανίζει τα καλοκαιριάτικα μεσημέρια. Οι λεμονιές, γιορτή ακούραστη και αήττητη, ακόμα και ελάχιστα να τις αγγίξεις καθώς τις προσπερνάς, σε παίρνουν με το άρωμά τους στο κατόπι για χρόνο πολύ.

Είναι καράβι η Κύπρος.

Όλα τα νησιά, καράβια είναι.

Μόνο που η Κρήτη, η Ρόδος, η Πάτμος, η Κέρκυρα και το Ζάντε έριξαν άγκυρα εδώ και χρόνια.

Η Κύπρος, ακόμα ταξιδεύει ριγμένη στο πέλαγος.

Αλήθεια...

Με τι πυξίδα;

--------------------------------------------------------------------
Κύπρος Χαλκού

Και τι πιο χάλκινο από ένα άστρο που χάθηκε στη στάχτη.

Παντοτινά σ' αγαπούσα,
μέχρι που ο χρόνος σταμάτησε
κι έγινες ένα παιδί που έχασε το δρόμο για το σπίτι.

Τι πιο θλιμένo αλήθεια
απο ένα παιδί που έχασε το δρόμο για το σπίτι;

Προσπάθησε να θυμηθείς.

Βουβά ορυχεία τα σιωπηλά σου μάτια.
Μα δεν μπορεί!
Κάπου θα έχεις μυστικά
Κάπου θα κρύβεις μια κάποια περηφάνεια!

Ελα.
Έλα τις καστανιές και πάλι να φιλήσεις.

Να σκάψουμε το κοκκινόχωμα βαθιά,
να βρούμε Θεμέλια κόκαλα για να φωτίσουμε λευκά
τόσων χρονών σκοτάδι.

Μονάκριβη.

Τόσοι σε θέλησαν, κι εσύ δεμένη στο κρεβάτι
Ξεχνάς στον ύπνο την οδύνη.

Άστρο μου, άστρο Φως!
Που χάλκεψες και γέμισες τουριστικά μπακίρια
θέλω μια σφαίρα να φυτέψω στο μάτι του πασά.

Αρχαίο ψωμί που τρως!

Γεμάτο χώμα και χαλίκι.

Κομμάτια πηλού το σάλιο σου, μα πως το καταπίνεις;

Κοκκίνησεν ο ουρανός, με μια μισή σελήνη.

Κι όσο γαλάζιο σου'μεινε ξασπρίζει στα παράλια.

Στα κύματα που κολυμπούν οι ξένοι.
Στα κύματα που κολυμπούν οι ξένοι.

Και τώρα σ' αγαπώ και θα σ' αγαπώ, μετά το χρόνο ακόμα κι αν ξεχάσεις Κόρη, τ' ονομά σου:

Κύπρος.


Ο πίνακας που κοσμεί το κείμενο είναι το Κάστρο του Rene Magritte.

21 σχόλια:

apousia είπε...

Βιάστηκα να σας αφήσω ένα σχόλιο για την Κύπρο στο αμέσως προηγούμενο post σας...

apousia είπε...

H Κύπρος ταξιδεύει και θα ταξιδεύει,γιατί δεν ρίχνουν άγκυρα ποτέ, όσοι,πυρπολημένοι από αγάπη γι'αυτήν, την κουβαλούν μέσα τους!
Πυξίδα τους,τα λόγια που της ψιθυρίζουν:γδύσου το πουκάμισο των άστρων,και φόρεσε το θνητό σου δέρμα,να σε πλαγιάσω...
Κι όσο αυτό δεν γίνεται,γιατί δεν έχει θνητό δέρμα το νησί της αγάπης και του ονείρου,το ταξίδι θα συνεχίζεται...

paragrafos είπε...

Νόμιζα πως η συγκίνηση έχει όρια...
Πνίγομαι... θα επανέλθω όταν ηρεμήσω λίγο.

σας αγαπώ.

alombar42 είπε...

Μιας και σου αρέσουν οι φωτογραφίες και τα... μονοπάτια (ελπίζω και οι λεωφόροι), έχω κάτι για σένα εδώ.
Σου είχα κάνει και μια αφιέρωση αντί για ευχαριστώ - ένα από τα πολυαγαπημένα μου κομμάτια.
Εσύ είσαι η αιτία που βλογάρω, όπως θα έλεγε και η Μιραντολίνα :)

Μαύρος Γάτος είπε...

!!!!!!!!

"με αγωνία μην ξεχάσω άρχισα να γράφω"

"Κάθησα στο πιάνο, έτσι"

"με το ποδήλατο"

Δύοντα, για μένα γράφεις;;;;

Η Κύπρος σου αγαπημένη από τον καιρό της "Ελένης" του Σεφέρη...

Και τώρα ακόμα πιό πολύ με το δικό σου ποίημα, poeta.
κι ας μην έχω έρθει ποτέ, "στην ενάλιαν γην, όπου σ'εθέσπισεν"...


Άσχετο, αλλά είναι ενδιαφέρον να δει κανείς πόσο έχει επηρεαστεί ο Σεφέρης στην "Ελένη" από την "Μαρίνα" του Έλιοτ. Λέω να το μεταφράσω και να το ανεβάσω αύριο μαζί με την "Ελένη".

Ανώνυμος είπε...

Ο πίνακας που κοσμεί το κείμενο είναι το Κάστρο του Rene Magritte.

Και θυμίζει τα ιπτάμενα νησιά,το ιπτάμενα κάστρο Λαπούτα (''σατιριστί'' la puta ) πάνω σε αυτά,του Τζόναθαν Σουίφτ στα ταξίδια του Γκάλιβερ.

Markos είπε...

Μέσα σε τόσο λίγες γραμμές, τόσο μεγάλη πορεία στην ανηφόρα της ιστορίας...

Katerina ante portas είπε...

H αρχαία σκουριά..
Θέλω απο καιρό να γνωρίσω την Κύπρο και το ποίημα κεντρίζει τη διάθεση.
"I see my light come shining
From the west unto the east" (Β.D.)

Καλημέρα!

adamantia είπε...

εσυ το εγραψες με την αγωνια να μην το ξεχασεις, εγω το διαβασα με την αγωνια να το (σε) ξαναθυμηθω...καλημερα Γιωργη!

hardrain είπε...

Any day now, any day now,
I shall be released. .."

Xνούδι είπε...

"Στα κύματα που κολυμπούν οι ξένοι.
Στα κύματα που κολυμπούν οι ξένοι".

Kαλημέρα Γιώργο μου. :-)

NinaC είπε...

Εξαιρετικό.
Σειρά μου να σας ευχαριστήσω.
Θα επανέλθω.

paragrafos είπε...

Τώρα πια ξέρουμε την κρυφή ερωμένη της ευαισθησίας σας

τώρα πια ξέρουμε τη χάλκινη νοτα της ψυχής σας

τώρα πια ξέρουμε τη άλλη κόρη τής ζωής σας

κι εκείνο τ΄ αγέρι
που ακόμα γνέθει ευωδιές στη Νικοδήμου Μυλωνά

δεν είναι άλλο από τη νοσταλγία σας, που πάγωσε το χρόνο τής παιδικής σας ηλικίας

κι αφέθηκε αιώνια ν΄ αρμενίζει στο πέλαο της θύμησης, σιγανοτραγουδώντας:

"Κόρη του γυαλού μην κλαίς
σήμερα δεν είναι χθές
ρίξ' την πίκρα στο γιαλό
κάν' το δάκρυ φυλαχτό"


Με συγκίνηση

Παράγραφος

Ανώνυμος είπε...

Θα πρέπει να σας άκουγα στο Πρώτο από το 1982 περίπου και από την πρώτη φορά δεν έχασα ούτε μία εκπομπή σας , άν έπρεπε να λείψω έβαζα φίλους να ηχογραφήσουν την εκπομπή-υπήρχε έντονη η αίσθηση της συνέχειας στις εκπομπές σας.Τυχεροί στην Κύπρο που σας ακουνε. Το βιβλίο σας ο Δ'υων Ανατέλλων και η πανσέληνος βροχή μου το έκανε δώρο μία φιλη πριν απο δυο χρόνια χωρις να γνωρίζει πως σας ''ηξερα'' και έπαθα πλάκα.

Γιατι δεν βαζετε εδώ το ομώνυμο ποίημα; το ο Δυων Ανατέλλων; είναι εκπληκτικό , απο τα ωραιοτερα που εχουν γραφετι ήθελα να πω ερωτικό ποιημα αλλά δεν ειμαι σίγουρος , δηλαδή είναι ερωτικό αλλά δε μοιαζει να εχει γραφτει για μια συγκεκριμενη κατάσταση.

Σας ευχαριστώ πολυ η παρουσία σας στο ιντερνετ είναι πολύ σημαντική για μένα και για πολύ κόσμο που σας ξέρει ή θα σας ανακαλύψει. Εγώ δεν έχω δικό μου μπλογκ, παρακολουθώ αρκετά, σίγουρα όλα όσα μας προτείνεται εσείς , αλλά γενικά υπάρχει πολύ βλακεία και ππολύ αυταρέσκεια από κάποιους που φωνάζουν την παρουσία τους Δεν τους μπορώ, παρόλο που θα σας ήθελα εσάς λιγότερο χαμηλότονο γιατί όταν άνθρωποι σαν εσας είναι τόσο χαμηλοτονοι, δίνουν στο τέλος χωρο σε αυτούς τους διάφορους, δεν θέλω να αναφέρω παραδείγματα.

Με απεραντη εκτίμηση

Θανάσης Δερβενιώτης -Π.Μηχανικός-Πολεοδόμος thanaderv@yahoo.gr

Ανώνυμος είπε...

Την Κύπρο την ανακάλυψε ο Νέρωνας σε ένα από τα αχανή ταξίδια του στα πέρατα της ψυχικής ωδύνης. Η Κύπρος ως Ιδέα κι αυτή δεν είναι παρά Διαστροφή. Σαν ομάδα στο ποδόσφαιρο σαν καλλιτέχνης Γούντι Άλεν και σαν κύτρο εγκυμονούσας. Ανάστησε ο Ιησούς Σάββατο το Μιχάλη Βιολάρη. Εκδικούμενος ο Απόστολος Παύλος καίει τη Ρώμη. Ο Τάκιτος τώρα: οι Κύπριοι τηλεπαρουσιαστές και οι λεξιλάγνοι εστασίασαν και στρατοπέδευσαν στο βωμό της αγάπης. Θυσιάζεται ο τύραννος Κροκόδειλος που κατεβαίνει τσουλώντας στις νεφέλες. Κύπρος...μαρτυρική, ηρωική, νευροβλαστωμένη - αν σε αρνηθώ να μην ξαναστείλεις την πρώτη γυναίκα Ολυμπιονίκη στον Big Brother.

hardrain είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
hardrain είπε...

Απουσία, σας ευχαριστώ για την παρουσία σας

Παράγραφος, γράψατε νομίζω τον καλύτερο υστερόγραφο λόγο σε αυτό το post.

alombar!συντονισμένους μας βρίσκω ε;

Μαυρόγατε...με σένα πια τι να πω; νομίζω πως όταν έρθεις Κύπρο να κάνουμε παρέα μια εκπομπή, θα ζητήσω ολονυχτία βάρδια. Να αρχίσουμε 10 το βράδυ και να τελειώσουμε στις 6 το πρωί πριν από τις πρώτες ειδήσεις. Τι λες;


Ρεγγίνα, ναι, δεν μπήκε βέβαια τυχαία το μετέωρο νησί του Magritte.


Μάρκο, σε ευχαριστώ. Πολύ.


Κατερίνα, είναι για μένα η πιο αισθαντική φωνή ο B.D.-δεν θα αναφερθώ τώρα στην Ποίησή του και τη μουσική του και το συγκεκριμένο από τα πιο αγαπημένα μου. Που το ήξερες;;

Αδαμαντία, Καλημέρα!


Ναι Χνούδι, εκεί, στα κύματα που κολυμπούν οι ξένοι...θυμάμαι μια φορά σε μια εκδήλωση-παρουσίαση που διάβασα αυτό το ποίημα, τον συγκεκριμένο στίχο τον είπα όχι δυο φορές όπως είναι γραμμένος, αλλά τέσσερις με μεγάλες παύσεις μεταξύ τους...

Kleio Jo, αν ένα ποίημα έχει καρδιά που αιμοδοτεί τους στίχους-σώμα, ναι, εδώ είναι η καρδιά του. Είναι όλη η ιστορία σε αυτές τις λίγες λέξεις.

cd ευαχαριστώ για την επίσκεψη.


Θανάση... δεν υπάρχει λόγος να φωνάζει κανείς. Προσθέτει μόνο στη φασαρία έτσι. Να πως την αλήθεια δεν πολυβλέπω τι συμβαίνει γύρω μου. Ποτέ δεν έβλεπα δηλαδή.

Σου έκανε δώρο το ο Δύων Ανατέλλων μια φίλη σου;;; Να μου τη φιλήσεις όταν τη δεις! Να μου στείλει και μένα ένα, δεν έχω ούτε ένα αντίτυπο- να γιατί δεν μπορώ να ανεβάσω το συγκεκριμένο ποίημα που αναφέρεις-ατυχώς η μοναδική δισκέτα που έχω με το υλικό είναι σε πολυτονικό και ο υπολογιστής μου δεν μπορεί να τη διαβάσει.


Σαλτάρω, έχεις δίκιο. Όμως, δεν έχεις δει Κύπριο Τηλεπαρουσιαστή. Αν δεις, το κενό στο οποίο σαλτάρεις θα αποκτήσει πάτωμα.

Ανώνυμος είπε...

Ο Δύων Ανατέλλων

Ήρθε θροϊζοντας κρόσσια ξανθά
αποκαλύπτοντας θραύσματα
ενός γαλανού και γκρίζου
μιας ίριδας
απ'όλες τις σκιές της θάλασσας
τις σκιές που φτιάχνουν
τα στήθη των κυμάτων.

Ο Δυων Ανατέλλων

Γεύτηκε πέτρες και κοκκινόχωμα,
κέντησε με αγκάθια τη στολή του,
πριν
φορέσει το κατάρτι του
πριν
νυμφευθεί τα πανιά του
πριν
τη θάλασσά του γεννήσει.

Ο Δύων Ανατέλλων

Μέτρησε ένα τσαμπί σταφύλι
λίγα κομμάτια από χαλκό
ένα θεμέλιο σίδερο,
κρύσταλλα
από αυτά, που έχουν το δώρο
της μνήμης
και σπόρους κάρδαμο
ό,τι είχε απομείνει από έναν καφέ στην Αλέξάνδρεια.
...Il etait une fois, il etait une fois

Ο Δύων Ανατέλλων

Άνοιξε την κουβέρτα με τα κόκκινα κι άσπρα καρό
Σκέπασε όλη τη χώρα.
Όλα τα βουνα, τα φαράγγια, τους δρόμους, τις πλατείες.
Άφησε έξω μονάχα τα νερά, τις λίμνες, τα ποτάμια
κι έστρωσε τις άκρες στις ακτές εκεί που σκάει (τελειώνει)
το κύμα.

Μην πενθείτε!
Αινείτε!
Δοξολόγησε αυτός.

Ο Δύων Ανατέλλων

Αποβάλλοντας την όποια πανοπλία του
πρσφέροντας πλέον τα ξίφη του στην κηπουρική
με συνταγή μυστική
έφτιαξε ρόφημα
με φύλλα μη με λησμόνει.
Ήπιε το μισό και με το άλλο μισό
άλειψε το καράβι του για νά'ναι καλοτάξιδο
να γέρνει γλυκά στα γκρίζα και στα γαλανά
της θάλασσας που θα ταξιδεύσει.

Ο Δυων Ανατέλλων

Θυμήθηκε πως η θάλασσα
είναι το βλέμμα του Θεού
Τακτοποίησε στα κιβώτια τις ώρες, τις ημέρες, τα χρόνια
σήκωσε λίγο την κουβέρτα και φύλαξε
μια χούφτα άμμο-να θυμάται.
Φτερούγισε από έρωτα
στο βλέμμα
ενός μικρούλη κάβουρα.

Ο Δύων Ανατέλλων

Ο Αναδυόμενος!

Ο Νέος! Ψηλαφώντας τις ρυτίδες του
τοποθετώντας
τα τραύματά του στο κατάστρωμα
για να λιαστούν, έφυγε,
χωρίς να σηκώσει άγκυρες,
χωρίς να δέσει τα σκοινιά.

Μόνο έκοψε τους κάβους σύρριζα
και χάρισε την άγκυρα στη λάσπη.

Ανατέλλων
έφυγε
για την Αγάπη.

Ανώνυμος είπε...

εμένα μου αρέσει εκεί το Ποίημα που λέει στον Αθανάσιο να του φιλήσει τη φίλη του και να του την γνωρίσει για να τη φιλήσει και αυτός πολυτονισμένα σαν τονοσαλάτα.

και τώρα αφήνω κενό για να γίνω πιο συγκεκριμένος.

Αθανάσιε;
σε κράζω.
Φιλιόμαστε εμείς μεταξύ μας; δηλαδή, καλή η Ποίηση, καλές οι Εκπομπές, κοτούλα όμως ο Οικογενειάρχης
σκύπτης
σκύθης
κολοκύθης
του
νιπτήρος!
τσιφ;

γιώργος είπε...

Οταν πρωτοξεκίνησα την περιπλάνησή μου στη Χώρα σας, δεν περίμενα να βρω τέτοιο θυσαυρό και μάλιστα ...ελεύθερο. Σας ευχαριστώ πολύ για τη γενναιοδωρία σας.
Να είστε καλά...

hardrain είπε...

Anonymous σε ευχαριστώ πάρα πολύ, το μετέφερα σε word document για να το περάσω στο επόμενο post. Όποτε βρεις χρόνο, στείλε μου με το mail εκείνη την παρωδία.


An η σελίδα σου είναι εξαιρετική. Εξαιρετική πραγματικά και, νομίζω πως ήξερες καλά πως θα μου αρέσει.

Γιώργο, οι αληθινοί θησαυροί, είναι πάντα ελεύθεροι. Καλοτάξιδος.